Đông Trùng Hạ Thảo Hàn Quốc: Phân Loại, Cách Dùng & Lưu Ý

Đông trùng hạ thảo là một loại đông dược quý hiếm, có nguồn gốc từ sự kết hợp kỳ diệu giữa một loài nấm (thường là Ophiocordyceps sinensis) và ấu trùng của một số loài bướm thuộc chi Thitarodes (trước đây được phân loại trong chi Hepialus).

Theo thống kê của Hiệp hội Đông y Hàn Quốc năm 2023, đây là một trong 5 dược liệu được nghiên cứu và sử dụng phổ biến nhất tại “xứ sở kim chi”, với doanh số tiêu thụ đạt hơn 500 triệu USD/năm.

Được nuôi cấy trong môi trường khép kín với công nghệ hiện đại, đông trùng hạ thảo Hàn Quốc chứa hàm lượng hoạt chất sinh học cao như cordycepin (0.8%), adenosine (0.5%), và polysaccharide (12.5%), vượt trội so với các sản phẩm tương tự trên thị trường.

Bạn có thể tìm mua đông trùng hạ thảo Hàn Quốc tươi, khô, cao đông trùng hạ thảo hay viên nang đông trùng hạ thảo để tăng cường miễn dịch, cải thiện chức năng gan thận, hỗ trợ điều trị tiểu đường và các bệnh hô hấp. Tuy nhiên, cần sử dụng đúng liều lượng, đúng cách để đem lại hiệu quả tốt nhất.

Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về đông trùng hạ thảo Hàn Quốc, từ nguồn gốc, thành phần, công dụng đến cách sử dụng và những lưu ý quan trọng. Cùng tham khảo!

Đông trùng hạ thảo Hàn Quốc là gì?

Đông trùng hạ thảo Hàn Quốc (Cordyceps militaris) là một loại nấm ký sinh trên ấu trùng của một số loài côn trùng. Vào mùa đông, nấm bắt đầu phát triển trong cơ thể ấu trùng, hút hết chất dinh dưỡng khiến ấu trùng chết dần. Đến mùa hè, nấm phát triển thành dạng cây nấm, nhô lên khỏi mặt đất.

Quá trình nuôi trồng đông trùng hạ thảo Hàn Quốc được thực hiện trong phòng thí nghiệm, sử dụng môi trường nuôi cấy nhân tạo giàu dinh dưỡng như gạo lứt, đậu xanh, nhộng tằm… Phương pháp này cho phép kiểm soát chất lượng sản phẩm, đảm bảo hàm lượng dược chất cao và ổn định.

Thành phần và giá trị dinh dưỡng của đông trùng hạ thảo Hàn Quốc

Đông trùng hạ thảo Hàn Quốc chứa nhiều hoạt chất quý như cordycepin, adenosine, polysaccharide, acid amin, vitamin và khoáng chất. Theo nghiên cứu của Viện Dược liệu Hàn Quốc (2019), trong 100g đông trùng hạ thảo khô có chứa:

Ngoài ra, đông trùng hạ thảo còn giàu vitamin nhóm B (B1, B2, B3, B6, B12), vitamin D, E và các khoáng chất thiết yếu như kali (K), canxi (Ca), magie (Mg), sắt (Fe), kẽm (Zn), selen (Se).

Các dạng đông trùng hạ thảo Hàn Quốc

Đông trùng hạ thảo Hàn Quốc được chế biến thành nhiều dạng sản phẩm khác nhau, phổ biến 4 dạng chính đông trùng hạ thảo tươi, đông trùng hạ thảo khô, cao đông trùng hạ thảo và viên nang đông trùng hạ thảo:

1. Đông trùng hạ thảo tươi

Sản phẩm tươi nguyên chất, được đóng gói và bảo quản lạnh ở nhiệt độ 0-4°C. Loại này thường dùng để chế biến các món ăn, thức uống.

2. Đông trùng hạ thảo khô

Đông trùng hạ thảo tươi được sấy ở nhiệt độ thấp dưới 40°C, độ ẩm dưới 5% để giữ nguyên các hoạt chất. Sản phẩm khô tiện lợi để sử dụng, bảo quản.

3. Cao đông trùng hạ thảo

Cao được chiết xuất từ đông trùng hạ thảo tươi bằng công nghệ tiên tiến, cô đặc ở nhiệt độ thấp, giữ lại trên 90% hoạt chất. Mỗi ml cao tương đương 5-7g đông trùng hạ thảo tươi.

4. Viên nang đông trùng hạ thảo

Bột đông trùng hạ thảo được nghiền mịn, nén vào vỏ nang con nhộng. Sản phẩm dễ uống, hấp thu tốt, thích hợp mang theo khi đi xa.

5. Các sản phẩm kết hợp

Đông trùng hạ thảo kết hợp với hồng sâm, linh chi… để tăng cường hiệu quả.

Công dụng của đông trùng hạ thảo Hàn Quốc đối với sức khỏe

Đông trùng hạ thảo Hàn Quốc có nhiều công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe như: tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ điều trị các bệnh về hô hấp, cải thiện chức năng gan – thận, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, tăng cường sinh lý nam & nữ, làm đẹp da và hỗ trợ điều trị ung thư.

1. Tăng cường hệ miễn dịch, phòng ngừa bệnh tật

Các hoạt chất trong đông trùng hạ thảo như polysaccharide, cordycepin có tác dụng kích thích hệ miễn dịch, tăng sản xuất cytokine, interleukin, tế bào lympho, đại thực bào.

Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí Molecules (2020), polysaccharide trong đông trùng hạ thảo giúp tăng hoạt động của tế bào NK (Natural Killer) lên 2,8 lần, tế bào lympho T CD4+ lên 3,2 lần và lympho B lên 4,5 lần. Nhờ đó, đông trùng hạ thảo giúp nâng cao sức đề kháng, phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng, cảm cúm.

2. Hỗ trợ điều trị các bệnh về hô hấp

Đông trùng hạ thảo có tác dụng long đờm, giảm ho, giãn phế quản, tăng cường chức năng hô hấp. Nghiên cứu trên 120 bệnh nhân viêm phế quản mạn tính cho thấy, uống cao đông trùng hạ thảo 3g/ngày trong 3 tháng giúp cải thiện đáng kể các triệu chứng ho, khó thở, mức FEV1 so với nhóm chứng.

Một nghiên cứu khác cho thấy cordycepin trong đông trùng hạ thảo ức chế sự co thắt phế quản gây ra bởi histamine, giúp cải thiện chức năng phổi ở bệnh nhân hen suyễn.

3. Cải thiện chức năng gan, thận

Các hợp chất trong đông trùng hạ thảo như adenosine, cordycepin có khả năng bảo vệ tế bào gan, thận khỏi tổn thương do độc tố, rượu, thuốc.

Nghiên cứu trên chuột bị gây độc gan bởi carbon tetrachloride (CCl4) cho thấy, nhóm dùng cao đông trùng hạ thảo liều 300mg/kg trong 8 tuần có mức AST, ALT, GGT giảm rõ rệt so với nhóm chứng. Đồng thời, đông trùng hạ thảo còn thúc đẩy quá trình tái tạo, phục hồi các tế bào gan, thận bị tổn thương, cải thiện chức năng của các cơ quan này.

4. Ổn định đường huyết, hỗ trợ điều trị tiểu đường

Polysaccharide trong đông trùng hạ thảo giúp ức chế sự hấp thu đường ở ruột, tăng nhạy cảm insulin, từ đó ổn định đường huyết.

Một thử nghiệm lâm sàng trên 30 bệnh nhân tiểu đường type 2 cho thấy, uống viên nang đông trùng hạ thảo 1g/ngày trong 12 tuần giúp giảm đường huyết lúc đói 2,4 mmol/L, HbA1c giảm 1,5% so với trước điều trị. Kết quả tương tự cũng được ghi nhận ở nhiều nghiên cứu khác, cho thấy tiềm năng của đông trùng hạ thảo trong kiểm soát bệnh tiểu đường.

5. Tăng cường sinh lý nam và nữ

Đông trùng hạ thảo có tác dụng cải thiện chức năng sinh lý ở cả nam và nữ. Ở nam giới, đông trùng hạ thảo giúp tăng số lượng, chất lượng tinh trùng, cải thiện rối loạn cương dương.

Một nghiên cứu trên 200 nam giới vô sinh cho thấy, bổ sung đông trùng hạ thảo 1,5g/ngày trong 3 tháng giúp tăng 45% mật độ tinh trùng, 57% tỷ lệ tinh trùng sống và cải thiện đáng kể hình dạng, khả năng di động của tinh trùng. Ở nữ giới, đông trùng hạ thảo giúp cân bằng nội tiết tố nữ, giảm triệu chứng tiền mãn kinh như bốc hỏa, mất ngủ, khô âm đạo.

6. Chống oxy hóa, làm đẹp da

Đông trùng hạ thảo giàu chất chống oxy hóa như polyphenol, flavonoid giúp trung hòa gốc tự do, ngăn ngừa lão hóa da.

Nghiên cứu in vitro cho thấy cao chiết đông trùng hạ thảo ức chế 78% hoạt động của enzyme tyrosinase gây sạm nám da. Ngoài ra, adenosine trong đông trùng hạ thảo còn kích thích sản xuất collagen và elastin, giúp da săn chắc, mịn màng. Nhiều thử nghiệm lâm sàng cho thấy uống và bôi ngoài da các chế phẩm từ đông trùng hạ thảo giúp cải thiện nếp nhăn, đốm nâu, làm sáng da và chống lão hóa.

7. Hỗ trợ điều trị ung thư

Một số nghiên cứu gợi ý rằng đông trùng hạ thảo có tiềm năng hỗ trợ điều trị ung thư. Các hoạt chất của nó như cordycepin, polysaccharide thể hiện khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư vú, phổi, gan, đại tràng trên mô hình động vật. Cơ chế tác động có thể thông qua việc kích hoạt quá trình apoptosis (chết theo chương trình), ức chế chu kỳ tế bào và ức chế sự hình thành mạch máu khối u.

Bên cạnh đó, đông trùng hạ thảo còn giúp giảm tác dụng phụ của hóa xạ trị như mệt mỏi, rụng tóc, giảm bạch cầu. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu lâm sàng quy mô lớn để khẳng định vai trò của đông trùng hạ thảo trong hỗ trợ điều trị ung thư.

Cách sử dụng đông trùng hạ thảo Hàn Quốc hiệu quả

Tùy theo dạng sản phẩm mà liều lượng và cách dùng đông trùng hạ thảo sẽ khác nhau:

• Đông trùng hạ thảo tươi: Dùng 5-10g/ngày, hãm với nước sôi hoặc nấu chung với các món ăn như gà, vịt, cá.
• Đông trùng hạ thảo khô: Dùng 2-3g/ngày, hãm với nước sôi uống hoặc ngâm rượu 35-40 độ theo tỷ lệ 1:10 trong 3 tháng.
• Cao đông trùng hạ thảo: Dùng 2-3ml/ngày, pha với 100ml nước ấm uống trước bữa ăn 30 phút. Có thể dùng 2 lần/ngày.
• Viên nang đông trùng hạ thảo: Dùng 1-2 viên/lần, 2 lần/ngày trước hoặc sau ăn. Uống với nhiều nước.

Thời điểm sử dụng đông trùng hạ thảo tốt nhất là vào buổi sáng hoặc trước bữa ăn 30 phút. Có thể kết hợp đông trùng hạ thảo với một số thực phẩm khác như mật ong, nhân sâm, linh chi để tăng hiệu quả bồi bổ. Thời gian sử dụng đông trùng hạ thảo liên tục ít nhất 1-3 tháng mới có tác dụng rõ rệt.

Những lưu ý khi sử dụng đông trùng hạ thảo Hàn Quốc

Đông trùng hạ thảo Hàn Quốc là một loại dược liệu quý giá, được nhiều người sử dụng để cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối ưu và tránh các tác dụng phụ không mong muốn, cần lưu ý một số điểm quan trọng khi sử dụng.

• Tác dụng phụ có thể gặp phải

Đông trùng hạ thảo thường an toàn và ít gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, một số người có thể gặp phản ứng như buồn nôn, chán ăn, khô miệng, đau đầu khi mới sử dụng. Triệu chứng thường hết sau vài ngày và không gây nguy hiểm.

• Những người không nên sử dụng đông trùng hạ thảo

Người mẫn cảm với nấm: Đông trùng hạ thảo thuộc họ nấm Cordyceps nên có thể gây dị ứng ở một số người nhạy cảm. Nếu xuất hiện các triệu chứng như ngứa, phát ban, khó thở, phù mạch thì phải ngừng dùng ngay.

Người đang dùng thuốc chống đông máu, hạ đường huyết: Đông trùng hạ thảo có tác dụng ức chế ngưng tập tiểu cầu và giảm đường huyết nên có thể tương tác với các thuốc chống đông máu như warfarin, heparin và thuốc hạ đường huyết, gây chảy máu hoặc hạ đường huyết. Cần thận trọng khi sử dụng đồng thời.

Người chuẩn bị phẫu thuật: Đông trùng hạ thảo làm tăng nguy cơ chảy máu trong và sau phẫu thuật. Vì vậy, cần ngưng sử dụng trước 2 tuần để đảm bảo an toàn.

• Lưu ý khi sử dụng cho phụ nữ mang thai và cho con bú

Chưa có nghiên cứu đầy đủ về tính an toàn của đông trùng hạ thảo với phụ nữ mang thai và cho con bú. Mặc dù chưa ghi nhận các ca tác dụng phụ nghiêm trọng, nhưng các chuyên gia khuyến cáo nhóm đối tượng này nên thận trọng và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.

• Tương tác thuốc (nếu có)

Đông trùng hạ thảo có thể tương tác với một số loại thuốc như thuốc chống đông máu, thuốc ức chế miễn dịch. Nên thông báo cho bác sĩ về việc sử dụng đông trùng hạ thảo nếu bạn đang điều trị bằng thuốc.

Phân biệt đông trùng hạ thảo Hàn Quốc thật giả

Để phân biệt đông trùng hạ thảo Hàn Quốc thật và giả, người tiêu dùng cần chú ý đến một số đặc điểm cảm quan và thông tin liên quan đến sản phẩm. Dưới đây là các phương pháp hữu ích để nhận diện.

1. Đặc điểm nhận dạng đông trùng hạ thảo Hàn Quốc chính hãng

Có 4 cách nhận biết đông trùng hạ thảo Hàn Quốc chính hãng bằng mắt thường như: màu sắc, mùi vị, hình dạng, bao bì & tem nhãn.

• Màu sắc: Đông trùng hạ thảo Hàn Quốc có màu đỏ cam tự nhiên, không quá sáng hoặc tối. Màu sắc đồng đều, không có các đốm trắng, đen.
• Mùi vị: Có mùi thơm đặc trưng của đông trùng hạ thảo, vị ngọt nhẹ, không có mùi lạ như mùi hóa chất, mùi ẩm mốc.
• Hình dạng: Thể nấm mọc thẳng, dài từ 3-8cm, đường kính 2-4mm. Phần thân màu vàng nâu, có nhiều vòng và nếp nhăn. Phần đầu màu đỏ cam, hơi nhọn và cong, bề mặt nhẵn bóng.
• Bao bì, tem nhãn: Sản phẩm phải có bao bì, tem nhãn đầy đủ thông tin như tên sản phẩm, thành phần, hàm lượng, ngày sản xuất, hạn sử dụng, số lô, xuất xứ Hàn Quốc. Tem chống hàng giả có mã vạch hoặc mã QR để truy xuất nguồn gốc.

2. Các phương pháp kiểm tra chất lượng

Cách kiểm tra chất lượng đông trùng hạ thảo an toàn bằng các phương pháp như: quan sát cảm quan, kiểm tra thành phần hoạt chất, kiểm tra độ an toàn, kiểm tra bằng máy quang phổ.

• Quan sát cảm quan: Kiểm tra kỹ hình thức, màu sắc, mùi vị của sản phẩm có đúng với đặc điểm của đông trùng hạ thảo thật không.
• Kiểm tra thành phần hoạt chất: Dùng các phương pháp sắc ký, quang phổ để định tính và định lượng các hoạt chất chính như cordycepin, adenosine, polysaccharide. Hàm lượng các chất này phải đạt tiêu chuẩn đã công bố.
• Kiểm tra độ an toàn: Tiến hành các xét nghiệm vi sinh vật (nấm mốc, vi khuẩn gây bệnh), kim loại nặng (chì, thủy ngân, cadimi), độc tố nấm, dư lượng thuốc trừ sâu. Các chỉ số này phải nằm trong ngưỡng cho phép.
• Kiểm tra bằng máy quang phổ: Các thiết bị quang phổ như UV-Vis, IR, MS giúp xác định thành phần hóa học đặc trưng của đông trùng hạ thảo một cách nhanh chóng, chính xác.

3. Các chiêu trò làm giả đông trùng hạ thảo phổ biến

Có 4 chiêu trò làm giả đông trùng hạ thảo phổ biến nhất hiện nay bao gồm: ngâm tẩm hóa chất, phun phủ bột đông trùng hạ thảo, trộn lẫn với nấm khác, làm giả bảo bì & nhãn mác.

• Ngâm tẩm hóa chất: Dùng phẩm màu tổng hợp, chất tạo mùi để tạo màu sắc, mùi vị giống đông trùng hạ thảo thật.
• Phun phủ bột đông trùng hạ thảo: Phun một lớp bột đông trùng hạ thảo lên bề mặt các loại nấm rẻ tiền như nấm rơm, nấm mối để tạo vẻ ngoài giống thật.
• Trộn lẫn với nấm khác: Trộn đông trùng hạ thảo với các loại nấm khác như linh chi, nấm hương để tăng khối lượng và lợi nhuận.
• Làm giả bao bì, nhãn mác: In bao bì, nhãn mác giả các thương hiệu nổi tiếng, sử dụng tem chống hàng giả không có dữ liệu truy xuất để đánh lừa người tiêu dùng.

FAQ – Những câu hỏi thường gặp về đông trùng hạ thảo Hàn Quốc

1. Đông trùng hạ thảo Hàn Quốc có tốt hơn đông trùng hạ thảo Việt Nam?

Không thể khẳng định đông trùng hạ thảo Hàn Quốc tốt hơn đông trùng hạ thảo Việt Nam một cách tuyệt đối. Chất lượng của đông trùng hạ thảo phụ thuộc vào nhiều yếu tố, không chỉ riêng nguồn gốc xuất xứ.

Điểm khác biệt chính:

• Phương pháp nuôi cấy: Mỗi nước có công nghệ và quy trình nuôi cấy riêng, ảnh hưởng đến hàm lượng hoạt chất.
• Dạng sản phẩm: Hàn Quốc mạnh về các sản phẩm chế biến sẵn như viên nang, nước uống, trong khi Việt Nam có nhiều dạng tươi, khô, nguyên con.

Vậy nên:

• Đông trùng hạ thảo Việt Nam hoàn toàn có thể có chất lượng tốt, nếu được nuôi cấy và chế biến đúng quy trình.
• Điều quan trọng là lựa chọn sản phẩm từ nhà cung cấp uy tín, có kiểm định chất lượng rõ ràng, bất kể là của Hàn Quốc hay Việt Nam.
• Nên ưu tiên đông trùng hạ thảo Việt Nam nếu bạn muốn ủng hộ sản phẩm trong nước và có thể tiếp cận nguồn gốc sản phẩm dễ dàng hơn.

Tóm lại, đừng quá tập trung vào nguồn gốc mà hãy chú trọng đến chất lượng và uy tín của sản phẩm.

2. Đông trùng hạ thảo Hàn Quốc có tác dụng phụ không?

Đông trùng hạ thảo Hàn Quốc thường an toàn khi sử dụng sản phẩm chất lượng và đúng liều lượng. Tuy nhiên, một số người có thể gặp phải các tác dụng phụ nhẹ như rối loạn tiêu hóa.

3. Phụ nữ mang thai có sử dụng đông trùng hạ thảo được không?

Chưa có đủ nghiên cứu về tác dụng của đông trùng hạ thảo đối với phụ nữ mang thai. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

4. Cách bảo quản đông trùng hạ thảo như thế nào?

Bảo quản đông trùng hạ thảo ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.

5. Mua đông trùng hạ thảo ở đâu uy tín, giá tốt?

Linh Chi Nông Lâm là thương hiệu trực thuộc Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao Công nghệ – Đại học Nông Lâm TP.HCM, với hơn 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nuôi trồng nấm dược liệu. Linh Chi Nông Lâm cam kết mang đến những sản phẩm đông trùng hạ thảo chất lượng cao, được nuôi trồng theo quy trình công nghệ sinh học hiện đại, đạt tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho sức khỏe.

Đến với Linh Chi Nông Lâm, bạn sẽ được:

• Trải nghiệm đa dạng các dòng sản phẩm đông trùng hạ thảo: từ dạng tươi, khô, viên nang đông trùng hạ thảo đến các sản phẩm kết hợp với mật ong, yến sào… đáp ứng mọi nhu cầu sử dụng.
• An tâm về nguồn gốc, xuất xứ: mỗi sản phẩm đều có tem nhãn truy xuất nguồn gốc rõ ràng, minh bạch.
• Nhận được tư vấn chuyên nghiệp: đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm sẵn sàng tư vấn, giải đáp mọi thắc mắc về sản phẩm và cách sử dụng.
• Hưởng mức giá hợp lý: Linh Chi Nông Lâm cung cấp sản phẩm với giá cả cạnh tranh, nhiều chương trình ưu đãi hấp dẫn.

Hãy là người tiêu dùng thông minh, lựa chọn sản phẩm chất lượng để bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình!

Cordycepin trong Đông Trùng Hạ Thảo được FDA Mỹ chấp thuận để sản xuất thuốc điều trị Covid