Nấm lim xanh là một loại dược liệu quý thuộc họ Ganodermataceae, có hình dạng mũ nấm giống như quạt hoặc quả thận, dài từ 10 đến 25 cm. Màu sắc của nấm khá phong phú từ nâu đỏ, nâu đen đến vàng nâu. Khi dùng có vị hơi đắng và mùi thơm nhẹ. Nấm mọc và phát triển trên cây lim xanh, ưa thích môi trường ẩm ướt và bóng râm.
Nấm lim xanh được chia thành 6 loại dựa trên màu sắc: Nấm lim hoàng chi, nấm lim thanh chi, nấm lim tử chi, nấm lim hắc chi, nấm lim hồng chi và nấm lim xanh bạch chi. Ngoài ra, theo môi trường sinh trưởng, nấm còn được phân thành 2 loại: Nấm lim xanh tự nhiên và nấm lim xanh nuôi trồng.
Nấm lim xanh mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như: Tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ điều trị ung thư, giúp cải thiện bệnh gout và tiểu đường, bảo vệ gan, nâng cao sức khỏe tim mạch và làm đẹp hiệu quả.
Nghiên cứu lâm sàng của Đại học Y Dược thành phố HCM trên 50 phụ nữ từ 40-60 tuổi cho thấy, uống cao nấm lim xanh đều đặn trong 8 tuần giúp cải thiện 36% độ ẩm da, 27% độ đàn hồi da và giảm 22% nếp nhăn.
Bạn có thể sử dụng nấm lim xanh theo nhiều cách như sắc nước uống, hãm trà, làm mặt nạ dưỡng da và ngâm rượu tùy theo nhu cầu và sở thích.
Khi sử dụng nấm lim xanh, cần chú ý đến đối tượng sử dụng, liều lượng và thời gian để đạt hiệu quả tốt nhất. Đặc biệt, tránh kết hợp nấm với thuốc tây mà không có sự cho phép của bác sĩ.
Hãy cùng khám phá thêm chi tiết về nấm lim xanh trong bài viết nhé!
Nấm Lim Xanh Là Gì?
Nấm lim xanh là một loài nấm thuộc họ Ganodermataceae, có nguồn gốc từ các khu rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới của Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam. Trong hệ thống phân loại nấm dược liệu, nấm lim xanh được xếp vào nhóm nấm có giá trị y học cao, cùng với các loài nấm nổi tiếng khác như linh chi đỏ và đông trùng hạ thảo.
Lịch sử sử dụng nấm lim xanh trong y học cổ truyền có thể được truy nguyên từ hàng nghìn năm trước. Các bài thuốc cổ của Việt Nam và Trung Quốc đã ghi nhận công dụng của nấm lim xanh trong việc tăng cường sức khỏe tổng thể, hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý khác nhau.
Ngày nay, nấm lim xanh tiếp tục được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi trong y học hiện đại, đặc biệt là trong lĩnh vực hỗ trợ điều trị ung thư và tăng cường miễn dịch.
Nấm lim xanh chứa hàm lượng dồi dào các hoạt chất quý như:
- Polysaccharides (25-40%): Beta-glucans trong nấm lim xanh có khả năng kích thích hệ miễn dịch, tăng hoạt động của tế bào NK (Natural Killer), tế bào T và đại thực bào, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh và tế bào ung thư.
- Triterpenoids (1-5%): Bao gồm ganoderic acids, lucidenic acids và các hợp chất khác, có tác dụng kháng viêm, giảm đau, ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.
- Germanium hữu cơ (800-2000ppm): Giúp tăng cường sức đề kháng, cải thiện chức năng gan thận, ngăn ngừa ung thư.
- Adenosine, Vitamin và khoáng chất: Nấm lim xanh chứa adenosine, vitamin B, C, D, E và các nguyên tố vi lượng như kẽm, selen, mangan… giúp bảo vệ tế bào khỏi tác động của gốc tự do, chống oxy hóa và chống lão hóa.
Nấm Lim Xanh Có Đặc Điểm Gì?
Nấm lim xanh có mũ nấm hình quạt/ quả thận dài 10 đến 25cm, cuống ngắn, màu nâu đỏ, nâu đen hoặc vàng nâu. Khi dùng, nấm lim xanh hơi đắng, có vị thơm nhè nhẹ.
Loại nấm này thường mọc trên cây lim xanh, ưa bóng râm, ẩm ướt.
1. Hình dạng
Cấu trúc nấm lim xanh gồm phần mũ và cuống nấm. Mũ nấm có hình dạng giống chiếc quạt hoặc thận, với đường kính thường dao động từ 10 đến 25cm, đôi khi có thể đạt tới 30-35 cm ở những cá thể già.
Bề mặt trên của nấm có màu nâu đỏ hoặc nâu đen bóng, trong khi mặt dưới có màu trắng ngà hoặc vàng nhạt. Cuống nấm ngắn, màu nâu sẫm, chứa bào tử hình elip.
2. Màu sắc
Màu sắc của nấm lim xanh có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố như:
- Độ tuổi của nấm: Nấm lim xanh non thường có màu sáng hơn, như nâu nhạt hoặc vàng nâu. Khi nấm già đi, màu sắc sẽ đậm hơn, chuyển sang nâu đỏ hoặc nâu đen.
- Môi trường sống: Môi trường mà nấm mọc lên cũng ảnh hưởng đến màu sắc của nấm. Nấm mọc ở những nơi ẩm thấp, nhiều ánh sáng thường có màu đậm hơn so với nấm mọc ở nơi khô ráo.
- Phần của nấm: Mũ nấm và chân nấm có thể có màu sắc khác nhau. Mũ nấm thường có màu đậm hơn chân nấm.
Một số màu sắc đặc trưng của nấm lim xanh:
- Nâu đỏ: Đây là màu sắc phổ biến nhất của nấm lim xanh khi đã trưởng thành.
- Nâu đen: Nấm lim xanh già thường có màu nâu đen, đặc biệt là phần chân nấm.
- Vàng nâu: Nấm lim xanh non hoặc một số loại nấm lim xanh có thể có màu vàng nâu.
3. Mùi vị
Mùi vị của nấm lim xanh khá đặc trưng và có thể khác nhau một chút tùy thuộc vào từng cây nấm, vị trí mọc và cách chế biến.
- Mùi hương: Nấm lim xanh thường có mùi thơm nhẹ, hơi ngai ngái, giống như mùi gỗ mục hoặc nấm rừng. Một số người cảm nhận được mùi thơm thảo dược đặc trưng.
- Vị: Vị của nấm lim xanh thường hơi đắng. Độ đắng này không quá gắt, nhưng đủ để cảm nhận được. Vị đắng này được cho là đến từ các hoạt chất có lợi trong nấm.
4. Môi trường và điều kiện sinh trưởng
Nấm lim xanh có mối quan hệ cộng sinh chặt chẽ với cây lim xanh (Erythrophleum fordii). Nấm thường mọc trên thân, gốc hoặc rễ của cây lim xanh già, tạo nên một hệ sinh thái vi mô đặc biệt.
Yêu cầu về khí hậu và địa lý:
- Nhiệt độ: Thích hợp từ 20-30°C.
- Độ ẩm: Yêu cầu độ ẩm cao, khoảng 80-90%.
- Ánh sáng: Ưa bóng râm, không chịu được ánh nắng trực tiếp.
- Độ cao: Thường mọc ở độ cao từ 500-1500m so với mực nước biển.
Nấm Lim Xanh Được Phân Loại Như Thế Nào?
Nấm lim xanh thường được phân loại theo màu sắc (nấm lim hoàng chi, nấm lim thanh chi, nấm lim tử chi, nấm lim hắc chi, nấm lim hồng chi và nấm lim xanh bạch chi) và môi trường sinh trưởng (nấm lim xanh tự nhiên và nấm lim xanh nuôi trồng).
1. Dựa theo màu sắc
Dựa theo màu sắc, nấm lim xanh chia thành 6 loại: hoàng chi, thanh chi, tử chi, hắc chi, hồng chi và bạch chi.
- Nấm lim hoàng chi: Mọc từ tầng giữa vỏ và lõi cây lim xanh, có màu vàng nhạt hoặc vàng nâu, thịt nấm mềm.
- Nấm lim thanh chi: Mọc xen kẽ các loại nấm khác, có màu xanh lá cây nhạt, rất hiếm gặp.
- Nấm lim tử chi: Mọc xen kẽ các loại nấm khác, có màu tím nhạt, rất hiếm gặp.
- Nấm lim hắc chi: Mọc từ vỏ cây lim xanh, có màu nâu xám ngả đen, bề mặt thường sần sùi.
- Nấm lim hồng chi: Mọc từ rễ cây lim xanh, có màu nâu đỏ hoặc nâu đen, thường có hình dáng tròn hoặc bầu dục. Đây là loại nấm được cho là có nhiều dược tính nhất.
- Nấm lim xanh bạch chi: Mọc từ lõi cây lim xanh, có màu trắng hoặc vàng nhạt, thịt nấm dày và chắc.
2. Dựa theo môi trường sinh trưởng
Dựa theo môi trường sinh trưởng, nấm lim xanh chia thành hai loại: Nấm lim xanh tự nhiên và nấm lim xanh nuôi trồng.
- Nấm lim xanh tự nhiên: Mọc tự nhiên trong rừng, thường trên thân cây gỗ lim xanh. Điều kiện sinh trưởng tự nhiên giúp nấm hấp thụ nhiều dưỡng chất từ đất và cây, tạo ra các hợp chất quý hiếm. Giá thành cao do khan hiếm và khó khai thác.
- Nấm lim xanh nuôi trồng: Được trồng nhân tạo trong môi trường kiểm soát, sử dụng các phôi nấm và chất dinh dưỡng nhân tạo. Hàm lượng hoạt chất thấp hơn nấm tự nhiên nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả. Giá thành thấp hơn, dễ tiếp cận với người tiêu dùng.
Nấm Lim Xanh Có Công Dụng Gì?
Nấm lim xanh có công dụng tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ điều trị ung thư, bệnh gout, bệnh tiểu đường, bảo vệ gan, nâng cao sức khỏe tim mạch và làm đẹp hiệu quả.
1. Tăng cường hệ miễn dịch
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí “Frontiers in Immunology”, polysaccharides trong nấm lim xanh có thể tăng sản xuất cytokine và interferon, kích hoạt hoạt động của tế bào miễn dịch như tế bào NK, tế bào Th và tế bào B.
Nhờ đó, nấm lim xanh giúp tăng cường khả năng đề kháng của cơ thể trước các tác nhân gây bệnh.
2. Hỗ trợ điều trị ung thư
Triterpenoids và polysaccharides trong nấm lim xanh có khả năng ức chế sự phát triển, di căn của tế bào ung thư, đồng thời bảo vệ tế bào khỏe mạnh trước tác động của hóa xạ trị.
Một thử nghiệm lâm sàng trên 4000 bệnh nhân ung thư cho thấy, sử dụng nấm lim xanh kết hợp với liệu pháp thông thường giúp cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống và tăng tỷ lệ sống sót so với nhóm chỉ điều trị thông thường.
3. Hỗ trợ điều trị bệnh gout
Nấm lim xanh giàu hoạt chất germanium hữu cơ và các hợp chất triterpenes có tác dụng:
- Ức chế enzyme xanthine oxidase, giảm sản sinh acid uric.
- Tăng cường bài tiết acid uric qua thận, giảm nồng độ acid uric trong máu.
- Kháng viêm, giảm sưng đau ở khớp bị tổn thương do bệnh Gout.
Theo một nghiên cứu lâm sàng trên 60 bệnh nhân Gout, uống cao nấm lim xanh liều 3g/ngày trong 12 tuần giúp:
- Giảm 36% nồng độ acid uric huyết thanh.
- Cải thiện 42% triệu chứng đau khớp.
- Giảm 21% tần suất cơn Gout cấp.
4. Bảo vệ và hỗ trợ chức năng gan
Các hoạt chất trong nấm lim xanh như triterpenoids và polysaccharides đã được chứng minh có tác dụng bảo vệ tế bào gan, giảm viêm, ngăn ngừa xơ gan và hỗ trợ điều trị viêm gan B, C.
Một nghiên cứu trên động vật cho thấy, chiết xuất nấm lim xanh giúp giảm 54% hoạt động của enzym gan ALT và 42% AST, đồng thời cải thiện đáng kể hình ảnh mô học gan.
5. Cải thiện sức khỏe tim mạch
Nấm lim xanh chứa nhiều hoạt chất có lợi cho tim mạch như beta-glucans, ergosterol và các acid béo không bão hòa. Các hợp chất này giúp giảm LDL-cholesterol, triglycerides, ngăn ngừa sự hình thành và phát triển của mảng bám động mạch.
Bên cạnh đó, adenosine trong nấm lim xanh còn có tác dụng giãn mạch, cải thiện lưu thông máu và ổn định huyết áp.
6. Chống lão hóa và làm đẹp da
Nấm lim xanh chứa hàm lượng dồi dào các hoạt chất chống oxy hóa mạnh như polysaccharides (30-40%), triterpenes (2-6%), ergosterol, coumarin, mannitol và nhiều vitamin, khoáng chất có lợi.
Theo nghiên cứu của Viện Khoa học Trung Quốc, chỉ số ORAC (chỉ số hấp thụ oxy hóa gốc tự do) của nấm lim xanh lên tới 1.400 μmol TE/g, cao gấp 20 lần so với các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa khác như việt quất, lựu, nho đỏ.
Nhờ đó, các hoạt chất này giúp:
- Trung hòa và loại bỏ các gốc tự do gây hại, ngăn ngừa stress oxy hóa.
- Kích thích tổng hợp collagen và elastin, giúp da săn chắc, đàn hồi, mịn màng.
- Ức chế sự hình thành và tích tụ melanin, giảm sắc tố đen trên da.
- Làm dịu viêm nhiễm, mẩn đỏ, bảo vệ da khỏi tác hại từ môi trường.
Cách Dùng Nấm Lim Xanh Như Thế Nào?
Với nấm lim xanh, bạn có thể dùng sắc nước uống, hãm trà, làm mặt nạ dưỡng da và ngâm rượu tùy theo nhu cầu và sở thích.
Cần chú ý đến đối tượng dùng, liều lượng và thời gian sử dụng nấm lim xanh để đạt được hiệu quả mong muốn. Đặc biệt, không dùng nấm với thuốc tây nếu không được bác sĩ cho phép. Đồng thời, nên mua nấm lim xanh tại các cơ sở uy tín để đảm bảo chất lượng sản phẩm.
1. Cách sử dụng
Có thể dùng nấm lim xanh theo các cách:
Sắc nước uống
- Chuẩn bị khoảng 20-30g nấm lim xanh khô.
- Rửa sạch, thái lát mỏng hoặc đập dập.
- Cho nấm vào nồi, đổ 1,5-2 lít nước, đun sôi rồi hạ lửa nhỏ.
- Sắc trong khoảng 30-45 phút cho đến khi nước còn khoảng 1 lít.
- Để nguội, gạn lấy nước, bỏ bã.
- Chia làm 2-3 lần uống trong ngày, tốt nhất là uống trước bữa ăn 30 phút.
- Có thể bảo quản nước sắc trong tủ lạnh, uống dần trong vòng 24 giờ.
Hãm trà
- Chuẩn bị khoảng 10-15g nấm lim xanh khô.
- Rửa sạch, thái lát mỏng hoặc xay nhuyễn thành bột.
- Cho nấm vào ấm trà, đổ 300-500ml nước sôi, đậy nắp.
- Để khoảng 5-10 phút cho nấm ra nước.
- Dùng vải lọc hoặc rây lọc lấy nước, loại bỏ phần bã nấm.
- Có thể thêm chút mật ong cho dễ uống.
- Chia làm 2-3 lần uống trong ngày.
Làm mặt nạ dưỡng da
- Lấy bã nấm lim xanh sau khi sắc hoặc hãm trà.
- Trộn đều với 1 thìa mật ong và 1 thìa sữa chua không đường.
- Thoa hỗn hợp lên mặt, massage nhẹ nhàng trong 2-3 phút.
- Để mặt nạ trong khoảng 10-15 phút rồi rửa sạch với nước ấm.
- Áp dụng 1-2 lần/tuần để dưỡng da, làm mờ thâm nám.
Ngâm rượu
- Chuẩn bị khoảng 50-100g nấm lim xanh tươi.
- Rửa sạch, loại bỏ chân nấm, thái lát mỏng.
- Cho nấm vào bình thủy tinh sạch, đổ 500-1000ml rượu trắng 35-40 độ, đậy kín nắp.
- Ngâm trong 3-6 tháng ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
- Sau khi ngâm đủ thời gian, lọc lấy rượu, loại bỏ phần bã nấm.
- Bảo quản rượu nấm lim xanh trong chai thủy tinh kín.
- Mỗi ngày uống 1-2 ly nhỏ trước bữa ăn.
2. Lưu ý khi sử dụng
Để đảm bảo hiệu quả, an toàn khi dùng nấm linh chi cần lưu ý:
- Đối tượng sử dụng: Chưa có đủ nghiên cứu về tác dụng của nấm lim xanh đối với trẻ em, vì vậy không nên cho trẻ dưới 12 tuổi sử dụng. Phụ nữ mang thai và cho con bú, người mắc các bệnh mãn tính cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng.
- Liều lượng: Nên tuân thủ liều lượng khuyến cáo của nhà sản xuất hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ. Không tự ý tăng liều vì có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
- Thời gian sử dụng: Để thấy được hiệu quả, bạn cần sử dụng nấm lim xanh thường xuyên và kiên trì trong ít nhất 2-3 tháng.
- Tương tác thuốc: Tránh sử dụng nấm lim xanh cùng lúc với các loại thuốc khác, đặc biệt là thuốc tây y, trừ khi có sự chỉ định của bác sĩ.
- Chất lượng sản phẩm: Nên chọn nấm lim xanh không bị mốc, không lẫn tạp chất tại các địa chỉ uy tín để đảm bảo chất lượng. Trước khi sử dụng, hãy quan sát kỹ hình dáng, màu sắc, mùi vị của nấm.
Giải Đáp Những Thắc Mắc Liên Quan Tới Nấm Lim Xanh
1. Nấm lim xanh có thể gây ra tác dụng phụ gì?
Nấm lim xanh có thể gây ra các tác dụng phụ như khô miệng, buồn nôn, chán ăn. Nếu gặp các triệu chứng bất thường, nên ngưng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ.
2. Làm thế nào để phân biệt nấm lim xanh thật và giả?
Nhận biết nấm lim xanh thật giả thông qua mùi vị, giá bán và chất lượng.
Nấm lim xanh thật | Nấm lim xanh giả | |
Mùi vị | Có vị đắng đặc trưng, đọng lại lâu ở cuống họng. Vị đắng này là dấu hiệu cho thấy nấm chứa nhiều hoạt chất quý. | Thường có vị nhạt, không có vị đắng đặc trưng hoặc có vị đắng rất nhẹ, nhanh chóng tan đi. |
Giá bán | Giá thành cao | Giá thành thường rẻ hơn nhiều so với nấm thật, thậm chí có thể rẻ bất ngờ. |
Chất lượng |
|
|
3. Cần kiêng gì khi uống nấm lim xanh?
5 điều cần tránh khi uống nấm lim xanh gồm:
- Không dùng các chất kích thích, rượu bia, thuốc lá.
- Không dùng thuốc tây bừa bãi.
- Không ăn đồ cay nóng.
- Không ăn nhiều đồ dầu mỡ khi uống nấm lim xanh.
- Không uống nấm lim xanh với đường, đồ ngọt.
4. Nấm linh chi đỏ và nấm lim xanh loại nào tốt hơn?
Câu hỏi nấm linh chi đỏ và nấm lim xanh loại nào tốt hơn rất khó để trả lời. Việc lựa chọn giữa nấm linh chi đỏ và nấm lim xanh phụ thuộc rất nhiều vào mục đích sử dụng và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Cả hai loại nấm này đều có những giá trị dinh dưỡng và tác dụng hỗ trợ sức khỏe riêng biệt.
5. Những hình thức bào chế nào của nấm lim xanh phổ biến trên thị trường?
Nấm lim xanh thường được bào chế và sử dụng dưới các dạng: Nấm lim xanh khô, bột nấm lim xanh, viên nang nấm lim xanh, cao nấm lim xanh,
- Nấm lim xanh khô: Thường dùng để hãm trà, ngâm rượu.
- Bột nấm lim xanh: Dễ sử dụng, hấp thu tốt, thích hợp cho người bận rộn.
- Viên nang nấm lim xanh: Tiện lợi, liều lượng đã được định sẵn.
- Cao nấm lim xanh: Cô đặc các hoạt chất, dùng để pha nước hoặc bổ sung vào thực phẩm.
- Trà túi lọc nấm lim xanh: Tiện dụng, dễ mang theo và sử dụng mọi lúc mọi nơi.
6. Nấm lim xanh có ảnh hưởng gì đến tác dụng của thuốc Tây không?
Nấm lim xanh có thể tương tác với một số loại thuốc Tây, đặc biệt là:
- Thuốc chống đông máu: Nấm lim xanh có thể làm tăng tác dụng chống đông máu, dẫn đến nguy cơ chảy máu.
- Thuốc hạ đường huyết: Nấm lim xanh có thể làm tăng tác dụng hạ đường huyết của thuốc, gây ra tình trạng hạ đường huyết.
- Thuốc hạ huyết áp: Nấm lim xanh có thể làm tăng tác dụng hạ áp của thuốc, dẫn đến tụt huyết áp.
Do đó, nếu bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng nấm lim xanh để đảm bảo an toàn và tránh tương tác bất lợi.
7. Nấm lim xanh có thể kết hợp với các loại thảo dược khác không?
Nấm lim xanh có thể kết hợp với một số thảo dược khác như nhân sâm, linh chi, đông trùng hạ thảo, diệp hạ châu, mật nhân… để tăng cường tác dụng. Cụ thể như sau:
- Kết hợp với nhân sâm, nấm linh chi, đông trùng hạ thảo giúp tăng cường sức khỏe toàn diện.
- Kết hợp với diệp hạ châu, mật nhân giúp hỗ trợ điều trị tiểu đường tốt hơn.
- Kết hợp với atiso, bồ công anh giúp bảo vệ và tăng cường chức năng gan.
- Kết hợp với trà xanh, tỏi giúp cải thiện sức khỏe tim mạch.
Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi kết hợp nấm lim xanh với bất kỳ loại thảo dược nào.
8. Nên mua nấm lim xanh ở đâu uy tín, chất lượng, giá tốt?
Linh Chi Nông Lâm chuyên cung cấp các sản phẩm nấm lim xanh chất lượng, an toàn, giá cả tốt. Nấm lim xanh Nông Lâm gồm 2 dòng sản phẩm chính: Nấm lim xanh nguyên tai và nấm lim xanh thái lát.
Lý do nên chọn mua nấm lim xanh tại Linh Chi Nông Lâm:
- Nguyên liệu sản xuất được nuôi trồng và tuyển chọn kỹ lưỡng, đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng cao.
- Không sử dụng chất phụ gia, bảo quản, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm theo tiêu chuẩn Bộ Y Tế.
- Đóng gói bao bì chỉn chu, sang trọng giúp bảo quản nấm lim tốt trước khi đưa tới tay người tiêu dùng.
- Giá thành minh bạch và cạnh tranh.
Linh Chi Nông Lâm hỗ trợ giao hàng trên toàn quốc, miễn phí tư vấn lựa chọn sản phẩm. Liên hệ ngay để biết thông tin chi tiết nhé!
Cordycepin trong Đông Trùng Hạ Thảo được FDA Mỹ chấp thuận để sản xuất thuốc điều trị Covid